Dag Dominee - Mijmeringen

Mag het iets meer zijn?

Abraham zit voor zijn tent als de Heer aan hem verschijnt. Dan kijkt hij op en ziet drie mannen staan die hij gastvrij welkom heet. Hoeveel gasten heeft Abraham nu? Het is geen raadsel maar wel een raadselachtig begin van het verhaal. Raadselachtig in de zin van ‘verborgen’. Er moet een verborgen betekenis zijn. De kerk der eeuwen las er het oerbegin van de heilige drie-eenheid in. Andrei Rublev schilderde er een prachtige icoon bij. Als u hem googelt herkent u het beeld meteen. De rabbijnse uitleg gaat uit van vier, en leest dat Abraham God laat wachten om zijn gasten welkom te heten, want gastvrijheid is altijd belangrijker dan wat dan ook. Er zit ruimte op dit verhaal. Ruimte voor verbeelding, ruimte om onszelf een plek te geven in het verhaal. ‘Lees maar, er staat niet wat er staat’, dichtte Martinus Nijhoff.  

Herman Finkers vertelde over die ruimte in zijn voorstelling Na de pauze.

“Ik zat, moet u weten, in Almelo op een rooms-katholieke jongensschool. En op die rooms-katholieke jongensschool werden we doodgegooid met dogma’s. Het dogma van: ’1+1=2.’ Het dogma van: ’iets is in wezen niets anders dan...’: ’Een boom is in wezen niets anders dan een zuurstoffabriek.’

Die zuurstoffabriek benauwde mij en verstikte alle poëzie. Tot op een dag de kapelaan in de klas kwam. De kapelaan vertelde ons: ’Er is maar één God. En Hij bestaat uit drie personen.’ Ik dacht: Goddank, eindelijk iemand met wie je fatsoenlijk kunt praten. Want tot dan toe had ik op school maar één interessant verhaal gehoord. Dat was het verhaal van de drie musketiers, want die waren met z’n vieren. Dat was een verhaal met ruimte. Maar de kapelaan barstte van de verhalen met ruimte. Zo zei hij: ’God is het begin van alles. Voor God was er niets. En Maria is zijn moeder.’ Het was of mijn dichtgeknepen keel weer open ging en ik weer mocht ademhalen.”

Vandaag onderzoeken we de ruimte in het verhaal van Abraham, God en de drie mannen. En Sara is er ook; verscholen achter het tentdoek luistert zij naar het gesprek en zij moet heimelijk lachen als het gaat over een zoon voor haar en Abraham. We zoeken naar de ruimte tussen de regels. Wat staat er niet maar mogen we wel lezen? Waar gaat het over ons? Tot zondag.

 

Gepubliceerd op de Weekbrief van 8 mei.

We lazen die zondag Genesis 18: 1-15

mooiste liefdeszin

‘Dit is het enige wat telt, lieverd, dat iemand meer in je ziet dan je wist dat er te zien was.’ Voorafgaand aan de Boekenweek met het thema ‘Eerste liefde’ is de mooiste liefdeszin gekozen door een publieksjury. Deze zin komt uit het boek ‘Een schitterend gebrek’ van Arthur Japin en wordt uitgesproken door een moeder tegen haar verminkte dochter. Liefde ziet voorbij aan iemands gebreken en ziet wat er achter littekens of maskers verborgen ligt. Mij doet het denken aan Psalm 139, over God die ons kent en doorgrondt, zelfs dieper dan wij onszelf kennen. Als er Iemand meer ziet dan wij weten dat er te zien is, is Hij het. Met woorden van Huub Oosterhuis: Hij delft ons gezicht op en maakt ons mooi. Hij ziet de vele gezichten die wij hebben - onze blindheid, onze angst, onze kwetsbaarheid - en als wij zo in liefde door Hem ontmaskerd worden hoeven wij niet meer bang te zijn. In zijn ogen zijn wij mooi en goed. Laten we ook zo naar elkaar kijken, dat wij méér zien, verder kijken.

 

weekbrief 10 april 2022

magnolia

Er staat een prachtige magnoliatak in de kamer. Elke morgen is er weer een volgende knop opengebarsten en toont zich een prachtige wit-lila bloem. Het bijzondere van deze boom is dat alle energie eerst naar de knop gaat; de blaadjes komen later. Die knoppen zitten er overigens in november al aan. Zo is de magnolia een drager van hoop dat het na de kale donkere winter ook weer voorjaar wordt. Als je tenminste de knoppen beschermt tegen de vorst. Zo werkt dat met hoop, je moet het wel koesteren en soms beschermen tegen je eigen somberte of de kou van de wereld om je heen.

De bloemen van de magnolia dragen ook een betekenis. Zij staan symbool voor trouw en idealisme, voor hoogstaande principes. Nu ik dit weet zal ik niet meer langs een magnolia lopen zonder eraan te denken dat het goed is om trouw te blijven aan je idealen. Wie weet of ze ooit net zo prachtig tot bloei komen en anderen hoop geven.

bid en werk

Woensdagavond waren bij elkaar in het Stiltecentrum om te bidden voor vrede in Oekraïne. We gaven stem aan onze bezorgdheid, maar vooral aan onze machteloosheid. Bijna direct nadat iets is gebeurd, komt het bij ons binnen via allerlei media. We zien het. We staan erbij en kijken ernaar. Zo voelt het. Dus doen we wat we wél kunnen en we komen samen om te bidden. Dat is broos, want we zouden zoveel méér willen doen dan dat.

Een ingezonden brief in de krant over dat bidden schoot me daarom dan ook in het verkeerde keelgat. ‘Dus als men de Oekraïners wil helpen: geef geld, geef medicijnen en andere zaken die men daar dringend nodig heeft en geef de vluchtelingen ruimhartig en liefdevol onderdak. Daar hebben zij meer aan dan aan bidden.’ De briefschrijver meent te weten dat bidden een goedkope oplossing is – ‘… als het zo was dat er een God is en dat je haar of hem kunt vragen en bidden om voor vrede te zorgen, zou er allang geen oorlog meer zijn.’ -  en legt de verdachtmaking neer dat bidden woorden zonder daden zijn. Ik hoop dat u beter weet. Juist door ons bidden weten wij wat ons te doen staat. Of toont God ons wat we kunnen doen. Het is niet God die voor vrede moet zorgen, maar de mensen. Dus bidden we Hem niet alleen om vrede maar ook om ons tot instrumenten daarvan te maken.

In Oekraïne vragen mensen ondertussen: Bid voor ons. Het zijn onze broeders en zusters. Als we voor hen bidden, geven we uiting aan wat Jezus voor ons verlangde. Want vlak voor zijn dood vroeg Hij zijn Vader: ‘Bewaar hen door uw Naam zodat zij één zijn, zoals wij één zijn.’ En als Hij is opgestaan groet Hij zijn leerlingen met ‘Ik wens jullie vrede’. Vrede en eenheid vormen dus het hart van Jezus’ verlangen voor ons. Laten we daarom blijven bidden voor onze medemensen in door oorlog verscheurde gebieden. Ook als dat nutteloos voelt. 

gepubliceerd op de Weekbrief van 13 maart 2022

Page 8 of 24