Wat heb je een mooie stola maar waarom draag je die eigenlijk? Een vraag aan de koffietafel over de stola in regenboogkleuren die ik afgelopen zondag droeg. De uitleg is tweeledig, zowel inhoudelijk als praktisch. Het is deze maand ‘pride maand’, een themamaand waarin aandacht wordt gevraagd voor de positie, emancipatie en acceptatie van homo’s, lesbiennes, biseksuelen, transgenders en andere mensen van de LHBTI+ gemeenschap en de diversiteit wordt gevierd. Wij zijn een inclusieve gemeente, wat betekent dat we ruimte maken voor iedereen. Met de stola druk ik dat uit. De andere reden is de lichte stof. Dat draagt lekker op een warme zondag en past bij onze zomerse stemming.

Martinus Nijhoff maakte een prachtig gedicht over de kleuren van het licht.

“Het licht, Gods witte licht, breekt zich in kleuren:

Kleuren zijn daden van het licht dat breekt.

Het leven breekt zich in het bont gebeuren,

En mijn ziel breekt zich als ze woorden spreekt.”

Als wij ons laten raken door Gods licht en de daad bij zijn Woord voegen, als wij mens en medemens worden in een bont gebeuren, worden we als vanzelf allemaal lid van Zijn regenbooggemeenschap.

‘Waar mensen waardig leven mogen en elk zijn naam in vrede draagt.’ Wat mij betreft is dat een van de mooiste zinnen die Huub Oosterhuis ooit heeft gedicht.

De bijdrage van Huub Oosterhuis aan de liturgie en de liedcultuur van de protestantse kerk is enorm. We leerden als gemeente om zingend deel te hebben aan de liturgie door gezongen gebeden en tafelgebeden zoals ‘Groter dan ons hart’ en ‘Die naar menselijke gewoonte’.

Op de lagere school leerde ik geen psalmversjes maar liederen uit het toen nieuwe liedboek Liedboek voor de Kerken (1973). ‘Zolang er mensen zijn’, een van de eerste verzen van Huub Oosterhuis, was ook mijn eerste. Deze en andere liederen geven taal aan wat eigenlijk niet in woorden gevat kan worden, ons geloof in de Ene God.

Vandaag zingen we alleen maar liederen van de hand van Oosterhuis. Daarmee overtreden we de regel die een voorganger ooit stelde: maak van uw gebedshuis geen Oosterhuis. Je kunt tenslotte teveel van het goede krijgen, maar vandaag niet. Vandaag eren we een mens die ervoor leefde om te vertellen van een bevrijdende God.

bij het overlijden van Huub Oosterhuis

16 april 2023

Emmaus

Daar lopen ze

teleurgesteld en somber

keren ze hun droom de rug toe

en raken steeds verwijderd van

Jeruzalem.

Een mens luistert

hun verdriet tevoorschijn

vertaalt hun verhaal

met woorden uit de Schrift.

Reisgenoot wordt tafelgenoot

gastheer zelfs

en in het breken en denken

wordt de herinnering wakker

‘doe dit om Mij te gedenken.

Je ziet het pas

als je het doorhebt.*

Een paasgroet voor u allen, ds. Lyonne Verschoor

(*met dank aan Johan Cruijff)

Mijn eerste gemeente had een ‘echte’ kerk, met een toren en een klok, met banken en een houten broek als kansel. Mijn dochters vonden de enorme sleutel het mooist: ‘mama was de baas van de kerk’. Groot was hun teleurstelling toen we verhuisden naar onze tweede woonplaats, waar we kerkten in een modern gebouw, zonder toren en zonder indrukwekkende sleutel. Op onze derde plek begonnen we in de grote hal van een basisschool waar ik af en toe de doos met gevonden voorwerpen uit het zicht moest duwen.

En toch waren al deze vierplaatsen heilige plaatsen. Niet vanwege de architectuur of ambiance maar omdat er mensen waren die de Bijbel openlegden, die met elkaar baden en zongen. Ook in de hal van een basisschool kun je kinderen dopen. Als de gemeente er maar is om het kind te ontvangen.

Het gebouw kan helpen. Sommige kerken waar je binnenloopt dwingen je tot kalmte, rustig lopen en op gedempte toon praten. Of liever nog, stil zijn. Zo’n kerk hebben wij niet. Misschien zijn wij ook zo’n gemeente niet. Stilte is een schaars goed in De Open Hof. Het is eerder de reuring die ons kenmerkt, heilige chaos waar kopjes rinkelen, alle ruimtes bezet worden door verschillende leeftijdsgroepen, de vaatwasser overuren maakt en een musical wordt gerepeteerd. Maar wel ‘heilig’ en dat betekent: bestemd voor God.

26 maart 2023